أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ الدُّنْیَا قَدْ أَدْبَرَتْ، وَ آذَنَتْ بِوَدَاع وَ إِنَّ الآخِرَةَ قَدْ أَقْبَلَتْ، وَ أَشْرَفَتْ بِاطِّلاَع، أَلاَ وَ إِنَّ الْیَوْمَ الْمِضْمارَ وَ غَداً السِّبَاقَ وَ السَّبَقَةُ الْجَنَّةُ وَ الْغَایَةُ النَّارُ; أَفَلاَ تَائِبٌ مِنْ خَطِیئَتِهِ قَبْلَ مَنِیَّتِهِ! أَلاَ عَامِلٌ لِنَفْسِهِ قَبْلَ یَوْمِ بُؤْسِهِ! أَلاَ وَ إِنَّکُمْ فی أَیَّامِ أَمَل مِنْ وَرَائِهِ أَجَلٌ، فَمَنْ عَمِلَ فی أَیَّامِ أَمَلِهِ قَبْلَ حُضُورِ أَجَلِهِ فَقَدْ نَفَعَهُ عَمَلُهُ وَ لَمْ یَضرُرْهُ أَجَلُهُ. وَ مَنْ قَصَّرَ فی أَیَّامِ أَمَلِهِ قَبْلَ حُضُورِ أَجَلِهِ فَقَدْ خَسِرَ عَمَلَهُ وَ ضَرَّهُ أَجَلُهُ.

اَلا فَاعْمَلُوا فِى الرَّغْبَةِ کَما تَعْمَلُونَ فِى الرَّهْبَةِ. اَلا وَ اِنِّى لَمْ اَرَ

آگاه باشیدکه بهوقت خوشى چنان عمل کنید که وقت ترس عمل مى کنید. بدانید که مانند بهشت که خواهانش

   کَالْجَنَّةِ نامَ طالِبُها، وَ لا کَالنّارِ نامَ هارِبُها. اَلا وَ اِنَّهُ مَنْ لایَنْفَعْهُ

خواب باشد ندیدم، و همچون عذاب که گریزانِ از آن در غفلت باشد سراغ ندارم. هشیار باشید کسى که حق

الْحَقُّ یَضْرُرْهُ الْباطِلُ، وَ مَنْ لَمْ یَسْتَقِمْ بِهِ الْهُدى یَجُرَّ بِهِ الضَّلالُ

سودش ندهد باطل او را ضرر زند، و آن را که هدایت مستقیم ننماید گمراهى او را به هلاکت

اِلَى الرَّدى. اَلا وَ اِنَّکُمْ قَدْ اُمِرْتُمْ بِالظَّعْنِ، وَ دُلِلْتُمْ عَلَى الزّادِ.

کشاند. بدانید شما به کوچ از دنیا امر شده، و بر تهیه توشه دلالت شده اید.

وَ اِنَّ اَخْوَفَ ما اَخافُ عَلَیْکُمُ اتِّباعُ الْهَوى وَ طُولُ الاَْمَلِ.

ترسناکترین چیزى که از آن بر شما مى ترسم پیروى هوا و آرزوى دراز است.

فَتَزَوَّدُوا فِى الدُّنْیا مِنَ الدُّنْیا ما تَحْرُزُونَ بِهِ اَنْفُسَکُمْ غَداً.

پس در این دنیا از دنیا توشـه اى برگیرید که در آخـرت خود را از عـذاب محافظت کنیـد.

] اَقُولُ: اِنَّهُ لَوْ کانَ کَلامٌ یَأْخُذُ بِالاَْعْناقِ اِلَى الزُّهْدِ فِى الدُّنْیا، وَ یَضْطَرُّ اِلى عَمَلِ

مى گویم: اگر سخنى باشد که مردم را به زهد در دنیا و عمل مربوط به آخرت وادار کند

الاْخِرَةِ لَکانَ هذَا الْکَلامَ. وَ کَفى بِهِ قاطِعاً لِعَلائِقِ الاْمالِ، وَ قادِحاً زِنادَ

همین سخن است. و همین بس که این کلام دل را از وابستگى به آرزوها قطع کند، و نور موعظه و قدرت

الاِْتِّعاظِ وَالاِْزْدِجارِ. وَ مِنْ اَعْجَبِهِ قَوْلُهُ عَلَیْهِ السَّلامُ: «اَلا وَ اِنَّ

بازداشتن انسان از گناه را در دل برافروزد. و عجیب ترین جملات این خطبه این است که مى فرماید: «امروز

الْیَوْمَ المِضْمارُ، وَ غَداً السِّباقُ، وَالسَّبْقَةُ الْجَنَّةُ، وَالْغایَةُ النّارُ» فَاِنَّ فیهِ مَعَ فَخامَةِ